5 lý do cho thấy AI chưa hoàn toàn thay thế được Google Search

Dù AI như ChatGPT, Gemini, Claude hay Perplexity đang thay đổi cách con người tìm kiếm và tiếp nhận thông tin, nhưng Google Search vẫn giữ vai trò không thể thay thế trong nhiều tình huống. Bài viết này phân tích 5 lý do cốt lõi giải thích vì sao trí tuệ nhân tạo chưa thể “soán ngôi” Google – ít nhất là trong hiện tại và tương lai gần.

1. Google có khả năng truy cập dữ liệu thời gian thực tốt hơn AI

AI như ChatGPT hoặc Claude thường hoạt động dựa trên mô hình được huấn luyện từ dữ liệu cũ hoặc giới hạn (cut-off date). Dù một số phiên bản đã có khả năng duyệt web, nhưng:

• Khả năng cập nhật vẫn chậm, hạn chế về thời gian và số lượng nguồn.
• Nhiều mô hình không truy cập được dữ liệu real-time (thời gian thực) mặc định.

Trong khi đó, Google index hàng tỷ trang web theo thời gian thực và cập nhật gần như tức thì các thông tin về:

• Thời tiết, tin tức nóng hổi cập nhật.
• Tỷ giá, kết quả bóng đá, giao thông
• Sự kiện vừa diễn ra

Google vẫn là lựa chọn tối ưu cho các truy vấn thời điểm hiện tại nhờ khả năng xử lý được đánh giá là nhanh chóng hơn AI. 

2. Nhiều website chặn AI truy cập, nhưng vẫn mở với Google

Nhiều nguồn nội dung uy tín đang chặn AI truy cập — khiến AI thiếu hụt dữ liệu đáng tin cậy

Một trong những sức mạnh của Google là khả năng thu thập và lập chỉ mục (indexing) hàng triệu trang web mỗi ngày thông qua công cụ tìm kiếm truyền thống. Tuy nhiên, các mô hình AI hiện đại – đặc biệt là những mô hình có khả năng truy cập web – đang bị nhiều trang web chặn bot AI do lo ngại về quyền sở hữu trí tuệ, đạo văn và việc sử dụng nội dung mà không xin phép.

Tính đến năm 2024:

The New York Times, CNN, Reuters, Forbes, Bloomberg và nhiều trang tin lớn đã chặn OpenAI, Perplexity AI, Anthropic khỏi việc thu thập dữ liệu. Theo báo cáo từ 404 Media (2024), hơn 20% các website top đầu thế giới đã cập nhật tệp robots.txt để chặn trình thu thập của AI.

Trong khi đó, Google Search vẫn được phép truy cập các nguồn này, vì nó trả về link thay vì "diễn giải nội dung", điều giúp người dùng tự quyết định độ tin cậy.

Hệ quả của việc này, là AI có thể cung cấp câu trả lời nhanh và trôi chảy, nhưng câu trả lời đó có thể bị giới hạn về độ cập nhật và độ uy tín, nếu bị cắt khỏi các nguồn gốc thông tin gốc chất lượng cao mà Google vẫn tiếp cận được.

AI không thể học hoặc tổng hợp từ các nguồn đang bị khóa. Trong khi, Google vẫn giữ vai trò “cửa ngõ” truy cập hàng loạt nội dung bản quyền.

3. AI dễ mắc lỗi "ảo tưởng thông tin" (hallucination)

AI hiện tại không thể đảm bảo tính minh bạch và kiểm chứng nguồn thông tin. Mặc dù AI trả lời theo kiểu ngôn ngữ tự nhiên và có vẻ thuyết phục, người dùng không thể biết chính xác nguồn gốc thông tin mà AI sử dụng để tạo ra câu trả lời. Việc tổng hợp nhiều nguồn rồi “biến hóa” thành một đoạn văn mới khiến quá trình kiểm chứng trở nên mơ hồ, đặc biệt trong các lĩnh vực nhạy cảm như y tế, luật pháp, tài chính.

Theo một báo cáo từ Stanford CRFM (2024), tỷ lệ "hallucination" (sáng tạo sai sự thật) ở các LLM vẫn dao động từ 10–25% tùy truy vấn. Điều này gây rủi ro lớn nếu AI thay thế hoàn toàn quá trình tự tìm kiếm và đánh giá của con người.

AI thường tạo ra nội dung có vẻ mạch lạc, hợp lý, nhưng đôi khi: Trích dẫn sai số liệu. Tự chế ra tên sách, tác giả, sự kiện. Gán nhầm nguồn thông tin Hiện tượng này gọi là hallucination – một vấn đề nghiêm trọng trong các truy vấn quan trọng như y tế, pháp luật, tài chính.

Hallucination (ảo giác) là khi một mô hình AI tạo ra dữ liệu không đúng với thực tế, không dựa trên thông tin đầu vào hoặc nguồn uy tín. Hiện tượng AI "bịa ra" thông tin sai nhưng nghe có vẻ hợp lý, mạch lạc và tự tin như thể nó đúng, do đó những nội dung do AI cung cấp có tính xác thực kém hơn nhiều so với các nguồn tin đã được kiểm chứng.

Google Search, dù không trực tiếp “trả lời”, nhưng cho người dùng quyền lựa chọn nhiều nguồn, cho phép kiểm tra và đối chiếu thông tin

AI mạnh về diễn đạt, trong khi đó Google mạnh về độ tin cậy qua kiểm chứng đa nguồn.

4. Google phục vụ tốt nhu cầu tìm kiếm nhanh, hành vi quen thuộc

Nhiều truy vấn của người dùng đơn giản, không cần phản hồi hội thoại: như “ATM gần nhất,” “thời tiết hôm nay,” “cách cài font chữ trong Word”. Với các truy vấn này, Google Search cung cấp thông tin trực tiếp, nhiều lựa chọn, giao diện trực quan hơn là phải “đợi AI trả lời”.

Một nghiên cứu UX của Nielsen Norman Group (2024) cho thấy người dùng có xu hướng rời bỏ chatbot AI nếu mất quá 10 giây để trả lời các truy vấn đơn giản, trong khi với Google Search chỉ mất dưới 1 giây để hiển thị thông tin kèm bản đồ, hình ảnh, link cụ thể.

Khả năng khai thác dữ liệu thời gian thực, địa phương hóa, và quảng cáo của Google vượt xa AI hiện tại

Google không chỉ là công cụ tìm kiếm, mà còn là hệ sinh thái dữ liệu khổng lồ: vị trí GPS, lịch sử duyệt web, hành vi tiêu dùng, đánh giá cộng đồng. Điều này giúp Google cá nhân hóa kết quả tìm kiếm theo thời gian thực và theo từng người dùng cụ thể, điều mà AI hiện nay – đặc biệt là các mô hình “riêng tư” – chưa làm được.

Hệ thống Google Ads và SEO được tối ưu qua hàng triệu truy vấn mỗi phút, từ đó thúc đẩy thương mại điện tử, dịch vụ tại địa phương (local business), điều mà AI hiện chưa hỗ trợ tốt cho doanh nghiệp và nhà quảng cáo.

Một cách đơn giản, bạn có thể hiểu như sau. Đối với các truy vấn phổ biến như:

• “Lịch chiếu phim CGV hôm nay”
• “Cửa hàng điện thoại gần đây”
• “Bánh mì ngon nhất Hà Nội”

Google có khả năng cung cấp:

• Bản đồ, hình ảnh, đánh giá
• Nút gọi điện, đặt lịch, chỉ đường
• Link trực tiếp đến website doanh nghiệp

Trong khi đó, AI không thể cung cấp trải nghiệm tương tác trực tiếp với dịch vụ, hoặc xử lý nhanh hành động tiếp theo sau truy vấn. Google là công cụ tìm kiếm – hành động, còn AI thiên về hỏi – trả lời.

5. Google tích hợp sâu vào hệ sinh thái số và thương mại điện tử

Google không chỉ là công cụ tìm kiếm, mà còn tích hợp hàng loạt công cụ đo đếm, phục vụ các website thương mại điện tử như: 

• Hệ thống quảng cáo (Google Ads)
• Công cụ SEO (Search Console, PageRank), công cụ AIO - tối ưu nội dung với AI
• Nền tảng thương mại điện tử (Google Shopping)
• Công cụ doanh nghiệp (My Business, Google Maps, Gmail…)

Các doanh nghiệp, marketer, người dùng chuyên nghiệp đã gắn liền hành vi tìm kiếm và tiêu dùng vào hệ sinh thái Google. Trong khi đó, AI hiện vẫn chưa cung cấp được quy trình khép kín từ tìm hiểu → đánh giá → đặt hàng → theo dõi.

Google là cỗ máy tìm kiếm gắn với hành vi tiêu dùng thực tế, không chỉ thông tin.

Kết luận

AI đang thay đổi cách chúng ta tiếp nhận tri thức, nhưng Google Search vẫn là công cụ tìm kiếm toàn diện, đa năng và ổn định nhất hiện nay. Thay vì loại trừ, xu thế tương lai có thể là tích hợp AI vào công cụ tìm kiếm truyền thống, giúp tối ưu hóa trải nghiệm tìm kiếm cho người dùng toàn cầu.

Trước cơn "đại hồng thủy AI", Google cũng đưa ra hàng loạt vũ khí mới nhằm giành lại vị thế. Tuy nhiên, khả năng index link và đọc nội dung mới của Google đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nội dung AI tràn lan thị trường. Trong khi nguồn lực của Google cũng đang được dồn sang các công cụ mới như Gemini.

Nếu Google không thể giữ được vị thế của mình, trong khi AI tiếp tục thu thập thông tin nhanh hơn và "bịa" chính xác hơn. Biết đâu một ngày nào đó, trong các báo cáo về đánh giá thông tin, AI thực sự có thể vượt qua Search Engine. Chúng ta hãy cùng chờ xem.

Hoan Lê - Created Date - 3/7/2025